Eerder geplaatst op Vers Beton.

Rotterdam af? Bent u gek. Want terwijl we nog vol verwondering naar de Markthal en De Rotterdam staren, bouwt de stad er vrolijk op los. Vers Beton inventariseert daarom wat eraan zit te komen en vraagt zich af: is dat nou goed of slecht nieuws?

Bij een openbare presentatie in het Maritiem Museum op 28 oktober 2014 maakte Arjen Knoester, senior stedenbouwkundige bij de dienst Stadsontwikkeling, een interessante opmerking: “In het afgelopen half jaar zijn er heel veel nieuwe bouwinitiatieven bijgekomen, waarvan een groot deel voor het centrum van de stad.” Veel van die initiatieven staan uiteraard nog achter de schermen, maar de crisis lijkt voorbij en nieuwe bouwprojecten staan op stapel. Vers Beton zet daarom voor tien nieuwbouwprojecten op een rijtje wat de bedoeling is en waar we ze kunnen verwachten.

1 Gedempte Zalmhaven

Schets van het laatste plan uit 2011.

Het bouwplan voor de Gedempte Zalmhaven was – na forse weerstand van omwonenden – nog amper uit de politieke molen of de crisis sloeg in alle hevigheid toe. Het plan voor bijna zevenhonderd woningen in onder andere de hoogste wolkenkrabber van Nederland (211 meter hoog) aan de voet van de Erasmusbrug verdween diep ‘in de vrieskist’ van de ontwikkelaar. Mede-ontwikkelaar Amvest meldt bij navraag dat het plan nu in meerdere fases kan worden gebouwd in plaats van in één keer en dat het plan zo is aangepast dat het “in een kritischere woningmarkt tegen een stootje kan”, inclusief de woontoren.

De ontwikkelaars zijn momenteel druk in overleg met de Gemeente Rotterdam om de Gedempte Zalmhaven te realiseren. Het project vervangt het verouderde wit-blauwe kantoorgebouw en moet dit stuk Scheepvaartkwartier weer allure geven.

2 Forum Rotterdam

Doorsnede van het laatste plan wat zal afwijken van de nieuwe plannen.

Over Forum Rotterdam, de kubus naast de Koopgoot met winkels, hotel, woningen en kantoren, is een hoop discussie geweest. Dit ging met name over de geplande nieuwe winkels die op voorhand lastig te strikken te waren om een huurcontract te tekenen. Inmiddels is duidelijk dat het project definitief doorgaat. Multi Vastgoed heeft met de Primark een grote winkelketen gevonden die als publiekstrekker gaat fungeren voor het project en de helft van de winkelruimte afneemt. Voor het hotel en de woningen waren al investeerders gevonden.

De eisen van de Primark betekenen wél dat het ontwerp flink moet worden aangepast. Bovendien gaat Multi Vastgoed proberen de bouwtijd flink te verkorten omdat de kledingwinkel er zo snel mogelijk in wil. Begin 2015 moet duidelijk zijn wat die eisen voor het ontwerp betekenen, waarna Multi zo snel mogelijk met de bouw begint.

3 Het Collectiegebouw

Impressie van MVRDV van het Collectiegebouw in het Museumpark.

Zoals elk groot bouwproject stuit ook het nieuwe, publieke kunstdepot van Museum Boijmans van Beuningen in het Museumpark op veel weerstand. Die weerstand richt zich met name op de locatie in het Museumpark. Uit een onderzoek van de Raadscommissie blijkt echter dat een ruime meerderheid van de centrumbewoners vóór de bouw is. Het is nog niet zeker of het Collectiegebouw, ontworpen door de Markthal-ontwerpers van MVRDV, er ook echt gaat komen. De gemeenteraad moet daar begin 2015 een besluit over nemen.

Als het Collectiegebouw gebouwd wordt, versterkt het in ieder geval het culturele cluster in het Museumkwartier als extra publiekstrekker. Bovendien heeft het gebouw een publiek uitkijkpunt op het dak waardoor het als nieuwe toeristentrekker kan fungeren. En je zou het bijna vergeten, maar waar het uiteindelijk allemaal om te doen is, is dat de collectie van Boijmans eindelijk een moderne, veilige en droge plek krijgt.

4 Nieuw Crooswijk

Nieuwbouw in Nieuw Crooswijk.

Nieuw Crooswijk was deels een verloederde woonwijk, niet ver van het Kralingse Bos. Het ergste deel van de wijk is voor de crisis gesloopt en er is begonnen met de bouw van – vooral duurdere  – gezinswoningen en appartementen. Mede door de crisis hebben de rest van de sloop- en bouwplannen flinke vertraging opgelopen. De plannen zijn daarom aangepast. Zo worden er minder woningen gesloopt dan aanvankelijk gepland was.

Anno 2015 komt de bouwproductie echter weer op gang en gaan de te realiseren grondgebonden woningen als zoete broodjes over de toonbank. Zo was het deelproject ‘Huis van Wensen’ met 32 grondgebonden woningen binnen twee weken uitverkocht, meldde de projectwebsite eind oktober. De volgende fase, ‘Huis van Verlangen’, start begin 2015 met de verkoop van vijftig gezinswoningen. Snel hierna start waarschijnlijk een nieuwe fase met wederom vijftig woningen.

5 Wilhelminapier

Impressie van Boston & Seattle.

Crisis of geen crisis: de afgelopen jaren ging de bouw van De Rotterdam op de Wilhelminapier gewoon door. Na oplevering hiervan werd het even stil op Zuid, maar inmiddels is de bouw begonnen van de Boston & Seattle, twee woontorens pal naast de New Orleans en beide zo’n zeventig meter hoog. Ook is de renovatie gestart van Pakhuismeesteren, het laatste leegstaande pakhuis dat onderdak gaat verlenen aan het Spaanse Room Mate Hotel en een foodcourt.

Bovendien zijn er ook voor diverse vrije bouwkavels op de pier al plannen. Zo komen naast Boston & Seattle nog twee woontorens, de Philadelphia en Havana, van respectievelijk zeventig en 150 meter hoog. Hoe snel die er daadwerkelijk komen is nog onbekend, want er zijn nog geen geen concrete plannen beschikbaar.

6 Fenixloodsen & Katendrecht

Doorsnede van de Fenixlofts met rechts de Rijnhaven en links het Deliplein.

Een groot, in het oog springend project is de herontwikkeling van de Fenixloodsen op Katendrecht. Mede door de komst van de Rijnhavenbrug is dit een gebied geworden met enorme potentie. In de loodsen moeten voorzieningen komen die het gebied verder verlevendigen, zoals nu de tijdelijke invullingen al doen. Ook komen er bovenop de loods woningen, waar veel animo voor is. Veel potentiële kopers zijn betrokken bij de ontwikkeling en het is de bedoeling om in 2015 bij de oostelijke loods met de bouw te beginnen. Omwonenden hebben alleen wel de nodige weerstand tegen de bouw. Meest genoemde argument daarbij is dat het te massaal zou zijn voor Katendrecht, hoewel het plan de schaal van de bestaande fabrieken niet overstijgt.

Daarnaast zijn er kleinere projecten op Katendrecht, zoals in het ‘Polsgebied’ (het begin van de pier) en de her en der plaatsvindende renovatie en nieuwbouw van woningen. De status van het stilgevallen European China Center naast metrostation Rijnhaven is ondertussen nog altijd onduidelijk.

7 Schiekadeblok

Plannen voor InterCityHotel in het Schiekadeblok.

Na een paar jaar van ‘bezinning’ en veel discussie ligt er nu een plan voor nieuwbouw in het Schiekadeblok. Dit is het gebied tussen het Delftseplein en de Schiekade, waar ook het bedrijfsverzamelpand Schieblock staat. Binnenkort begint de bouw van een hotel- en kantoortoren voor het InterCityHotel Rotterdam. Het plan is goedgekeurd door de Welstandscommissie en ook de omgevingsvergunning (die nodig is om überhaupt te mogen gaan bouwen) is eind november verleend.

Dit gebouw is, in contrast tot de eerdere superhoogbouwplannen, slechts vijftig meter hoog en ontworpen door Dam & Partners uit Amsterdam. Voor de bouw moet het huidige pand (met op de begane grond Espressobar Lungo) worden gesloopt. In ruil daarvoor komt er een gesloten plint en een hotellobby. Het is nog onduidelijk wat er in volgende fases gaat gebeuren in het Schiekadeblok, aangezien ontwikkelaar LSI de plannen niet verder wil toelichten.

8 First Rotterdam

Impressie van FIRST van Architecten Cie.

Kantoortoren First Rotterdam is met zijn 130 meter het hoogste gebouw dat momenteel in Nederland in aanbouw is. De bouwers hebben daarbij een flinke vertraging opgelopen doordat er verkeerd beton is gebruikt voor de geprefabriceerde kolommen. Hierdoor is First niet aan het einde van dit jaar op hoogte. Om tijd in te halen, zal het gebouw snel de lucht ingaan en per week twee tot drie lagen gaan groeien.

Het project kent aan de kant van het Kruisplein, recht tegenover het Codarts-gebouw, nog een tweede fase. Het was altijd al de bedoeling om daar honderden woningen te realiseren, en met de aantrekkende woningmarkt en de uitverkochte Calypso aan de overkant lijkt de tijd daar rijp voor. Ontwikkelaar Maarsengroep laat bij navraag echter weten dat die plannen nog ‘prematuur’ zijn.

9 Rotta Nova

Rotta Nova gezien vanaf de Binnenrotte met links de Markthal. Impressie van Klunder Architecten.

Rotta Nova moest oorspronkelijk tegelijkertijd met de Markthal klaar zijn. Initiatiefnemer Van Herk Groep kreeg de financiering van de toren alleen niet rond. Maar nu de crisis voorbij lijkt, is er een nieuw plan gelanceerd, inclusief een nieuw ontwerp van Klunder Architecten, die eerder ook al 100Hoog ontwierpen.

De bouw van de twee woontorens van zeventig en 64 meter hoog moet eind 2015 van start gaan. Het project biedt onderdak aan zo’n vijfhonderd nieuwe centrumbewoners, meldt Van Herk Groep. Bovendien start in de loop van 2015 in de Westewagenstraat, dus om de hoek van Rotta Nova, de bouw van 231 studentenwoningen naar ontwerp van dezelfde architect.

10 UP:Town & Maritiem District

Schets van Sjoerd Berghuis voor een woontoren aan de Glashaven.

Op het Wijnhaveneiland, niet ver van The Red Apple, ging aan het begin van de crisis UP:Town in de verkoop. Dat liep alleen voor geen meter in de gestagneerde woningmarkt. UP:Town richtte zich op starters, maar wie van hen gaat met 3,5 jaar bouwtijd in het vooruitzicht een woning kopen? Navraag bij ontwikkelaar HD Projectrealisatie leert dat het in overleg is met een investeerder om toch weer een toren op die locatie te ontwikkelen.

In de omgeving zijn bovendien nog andere locaties met mogelijkheden. Zo staan naast de – in de crisis gebouwde – 100Hoog nog twee verouderde kantoorpanden en een parkeergarage waar al jaren geruchten over zijn. Dat zou daarom een ideale plek zijn voor een nieuwe woontoren of twee, bijvoorbeeld 120 Hoog en 160 Hoog. Sjoerd Berghuis van Klunder Architecten publiceerde onlangs schetsen voor twee nieuwe woontorens in dit gebied.